Wakacje a rodzice w pracy. Kiedy można zostawić dziecko w domu bez opieki?
Próżno w polskich aktach prawnych szukać jednoznacznego przepisu określającego w jakim wieku można zostawić dziecko samo w domu. Nawet gdyby taki istniał, to każde dziecko jest inne i rodzic najlepiej powinien wiedzieć, czy jego podopieczny może przebywać bez opieki w domu. Są jednak pewne przepisy, które mogą być wskazówką.
Od jakiego wieku dziecko może przebywać w domu samo?
W Kodeksie wykroczeń artykuł 106. przewiduje, że za pozostawienie bez opieki dziecka poniżej 7. roku życia może grozić kara grzywny lub nagany. Czy zatem w świetle prawa pozostawienie starszego dziecka samego w domu jest legalne? Nie do końca. Warto tutaj zwrócić uwagę na fakt, że rodzic odpowiada za czyny dziecka w wieku 13-18 lat, jeśli naruszy ono przepisy Kodeksu Cywilnego. Ponadto, zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym aż do pełnoletniości na rodzicu ciąży obowiązek zapewnienia dziecku ,,pieczy nad osobą (..)oraz do wychowania dziecka z poszanowaniem jego godności i praw”.
Jeśli przyjrzeć się tym 3 przepisom, można wysnuć następujące wnioski:
- pozostawienie dziecka poniżej 7. roku życia samego wiąże się z możliwością grzywny lub nagany,
- jeżeli podopieczny w wieku 13-18 lat podczas przebywania bez opieki naruszy przepisy Kodeksu Cywilnego, rodzic będzie za to odpowiadał,
- do uzyskania pełnoletniości przez dziecko, rodzic musi mu zapewnić szeroko rozumianą opiekę.
W praktyce oznacza to więc, że jeśli starszemu dziecku podczas przebywania samodzielnie w domu stanie się jakaś krzywda, rodzic może ponieść tego konsekwencje w związku z naruszeniem Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
W jakim wieku dziecko jest gotowe na pozostanie samodzielnie w domu?
Z punktu widzenia psychologicznego i rozwojowego nie ma sztywnej granicy. Jak już wspomnieliśmy, każde dziecko jest inne, ma inne predyspozycje i umiejętności. Być może 8-latek będzie w stanie lepiej poradzić sobie samemu niż 11-latek. Najważniejsze jest to, by dziecko było w pełni świadome sytuacji oraz wyraziło zgodę na takie rozwiązanie. Przed pozostawieniem go samego w domu należy się upewnić, że nasz podopieczny wie, gdzie szukać pomocy w nagłych wypadkach.
To dobra okazja, by powtórzyć zasady bezpieczeństwa, które powinny być doskonale znane. Nie wolno otwierać drzwi wejściowych nieznajomym (a także znajomym, których nie znamy zbyt dobrze), bawić się ogniem czy sprzętem elektrycznym, ruszać środków chemicznych i kosmetyków. Lepiej unikać ryzyka, że dziecko będzie próbowało sobie zrobić jedzenie, korzystając z ostrych noży czy robotów kuchennych i zawczasu przygotować coś. Należy także przegadać z maluchem scenariusze zachowań w różnych sytuacjach – gdy nadejdzie burza, poczują dym lub gaz, coś wleci do domu przez okno lub wydarzy się coś naprawdę niespotykanego.
Jeżeli macie taką możliwość, warto również umówić się z kimś z sąsiedztwa, by zajrzał w ciągu dnia, czy wszystko jest w porządku. Innym rozwiązaniem zwiększającym bezpieczeństwo jest zamontowanie kamery, z której obraz możemy oglądać na smartfonie. Wbrew pozorom to niewielki wydatek – około 200 złotych – a taki gadżet może nam posłużyć w wielu innych sytuacjach.
