Szkoła w Europie i na świecie — kiedy dzieci w poszczególnych krajach zaczynają naukę?
W Polsce dzieci w wieku 6 lat objęte są obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, a od 7. do 18. roku życia mają spełniać obowiązek szkolny. Istnieje możliwość realizacji przygotowania przedszkolnego w wieku 5 lat i rozpoczęcia 1 klasy szkoły podstawowej już w wieku 6 lat. Jak to wygląda w innych krajach?
Zerówka – od ilu lat? Co to jest obowiązek przedszkolny i kiedy należy go spełnić? >>
Edukacja w Wielkiej Brytanii
Brytyjskie dzieci zaczynają chodzić do szkoły w wieku 5 lat. Jednak ich zajęcia wyglądają nieco inaczej. W polskiej szkole już od początku maluchy muszą spędzić w ławkach 45 minut, skupiając się na nauce. Wielu nauczycieli zdaje sobie sprawę z tego, że to wymagające, dlatego robią przerwy, podczas których dzieci mogą się trochę poruszać. W Wielkiej Brytanii zajęcia dla najmłodszych to głównie zabawa z elementami nauki. Jest dużo mniej siedzenia w skupieniu, więcej swobodnej aktywności.
Do 11. roku życia dzieci realizują tak zwane primary school. Od 11. do 17. roku życia secondary school i na tym etapie kończy się obowiązek szkolny. Od 17. do 19. roku życia można realizować further education, czyli szkołę średnią wyższego stopnia, która umożliwia rozpoczęcie higher education – w szkołach policealnych oraz na uniwersytetach.
Edukacja w Norwegii
Norwegia, obok Szwecji oraz Finlandii, może poszczycić się jednym z najlepszych systemów edukacji na świecie – norweskie dzieci wypadają bardzo dobrze w ogólnoświatowych testach kompetencji. Norwegowie chętnie czerpią inspirację z systemu fińskiego, który uważany jest za najlepszy na świecie.
Najlepszy system edukacji na świecie — na czym polega i gdzie jest stosowany? >>
Inaczej niż w Polsce, w Norwegii dzieci mogą chodzić do przedszkola od 1. roku życia, aż do 5. W wieku 6 lat rozpoczynają szkołę podstawową i od tego momentu objęte są obowiązkiem szkolnym. Pierwszy etap edukacji to szkoła podstawowa połączona ze szkołą średnią I stopnia. W sumie to 10 klas. Ten etap kończy się w wieku 16 lat i wtedy też kończy się obowiązek szkolny. Kolejne szczeble edukacji są dobrowolne. Młody człowiek może rozpocząć szkołę średnią II stopnia (3 lata w przypadku odpowiedników liceum oraz 4 lata w przypadku szkolenia zawodowego). Po ukończeniu szkoły średniej II stopnia można zdobyć wykształcenie wyższe.
Edukacja w Niemczech
Niemcy jako państwo federacyjne nie mają jednolitego systemu edukacji. Choć dla wszystkich landów wspólne są pewne podstawowe zasady, to w wielu kwestiach regulacje ustalane są na szczeblu lokalnym. I tak na przykład prawie w całych Niemczech szkoła podstawowa trwa 4 lata, ale już w Berlinie i Brandenburgii 6 lat. Po zakończeniu szkoły podstawowej dziecko otrzymuje pisemną opinię, która jest postawą do podjęcia dalszej edukacji. Na tym etapie ważą się w zasadzie przyszłe losy dziecka, ponieważ w zależności od wyników osiąganych w szkole podstawowej, można potem dostać się do szkoły głównej (Hauptschule), realnej (Realschule) lub ogólnokształcącej (Gymnasium).
Gymnasium to 9-letnia szkoła ogólnokształcąca, która umożliwia rozpoczęcie studiów wyższych. To ścieżka kariery przewidziana dla osób, które osiągały najlepsze wyniki i mogą swą przyszłość związać z nauką. Hauptschule trwa 5 lub 6 lat i przygotowuje do edukacji zawodowej — po ukończeniu jej możliwa jest nauka w Berufschule, szkole zawodowej. W tym przypadku kładzie się nacisk na umiejętności manualne. Natomiast Realschule to szkoła przygotowująca do pracy w różnych dziedzinach gospodarki – handel, przemysł, służby publiczne, rzemiosło. Później można rozpocząć naukę w innym rodzaju szkoły zawodowej – Fachschule, po której można rozpocząć studia wyższe.
W niektórych landach istnieją także szkoły ogólne, łączące elementy wymienionych powyżej placówek. To Gesamtschule, czyli szkoła zbiorowa, na koniec której młody człowiek zdaje różnorodne egzaminy. Od ich wyników zależy, jaki rodzaj wykształcenia będzie miał uczeń.
Jeżeli po przeczytaniu opisu niemieckiej edukacji wydaje się Wam, że dzieci w niemieckiej podstawówce od najmłodszych lat spędzają długie godziny na nauce i zajęciach dodatkowych, to jesteście w błędzie. Szkoła podstawowa jest wolna od systemu oceniania, stawia się nacisk na rozwój umiejętności miękkich i zajęcia praktyczne. Opinia, jaką uczeń otrzymuje na koniec, to w zasadzie opis ze strony ciała pedagogicznego, oparty na szczegółowej obserwacji i rozwoju predyspozycji dziecka.
Edukacja w USA
Amerykański system edukacji wydaje nam się znajomy, ponieważ wiele filmów lat 90. oraz 2000. opowiada o perypetiach amerykańskich nastolatków. Tam obowiązek szkolny trwa 12 lat i obejmuje 12 klas. Inaczej niż w naszym systemie, numeracja idzie od 1 do 12, mimo zmiany szczebla. Edukację Stanach Zjednoczonych dzieci zaczynają w wieku 6 lub 7 lat. Przez 5 lat (i 5 klas) uczęszczają do szkoły podstawowej, a potem idą do middle school lub junior high school, na kolejne 3 lata (klasy od 6 do 8). Czasami ten etap realizowany jest w odrębnej placówce, a czasami jest to część szkoły średniej, która paradoksalnie nazywa się high school. Może być również tak, że szkoła podstawowa trwa w sumie 8 lat. High school to klasy od 9 do 12 – ostatnią kończy się w wieku 18 lat i wtedy też kończy się obowiązek szkolny.