Czy warto oddawać krew pępowinową dziecka?
Oddawanie krwi pępowinowej jest coraz bardziej popularne w Polsce. Firmy, które zajmują się przechowywaniem tego materiału, nazywane są bankami komórek lub bankami krwi. Przed porodem można wyrazić zgodę na pobranie krwi pępowinowej i udostępnienie jej danemu bankowi lub zadecydować o zatrzymaniu tej krwi dla siebie – wiąże się to z opłatami za przechowywanie. Czy warto podejmować taki krok?
Jak wygląda pobranie krwi pępowinowej?
Na początek warto opisać, na czym polega ten proces. Niektórzy rodzice obawiają się, że to bolesne dla dziecka albo że coś mu się odbiera. Nic z tych rzeczy – krew pobierana jest bezpośrednio z pępowiny, po porodzie i odpępnieniu dziecka. Gdyby nie została pobrana, stałaby się odpadem medycznym. Dziecko w żaden sposób nie traci własnej krwi, a zabieg jest całkowicie bezbolesny i nieinwazyjny. Istnieje także możliwość pobrania krwi łożyskowej, po urodzeniu łożyska, co również jest bezbolesne i nieinwazyjne.
Do czego służy krew pępowinowa?
Po co oddawać krew pępowinową? Trzeba o tym myśleć jak o zabezpieczeniu na przyszłość. To, co jest ważnym składnikiem tego materiału, to komórki macierzyste. Te z kolei wykorzystuje się w leczeniu wielu różnych chorób. Można ich używać do transplantacji szpiku kostnego, leczenia białaczki, chłoniaków, cukrzycy typu 1. czy udarów niedokrwiennych. Pełna lista jest dłuższa, na dodatek wciąż prowadzone są badania mające na celu odkrycie potencjału komórek macierzystych z krwi pępowinowej.
Oddanie krwi pępowinowej może dać szansę na leczenie, gdyby w przyszłości któryś członek rodziny zachorował – czy to rodzeństwo, rodzice albo sam dawca. Chociaż w przypadku nowotworów oraz chorób o podłożu genetycznym nie używa się własnych komórek macierzystych. Niektórzy decydują się na pobranie, bo w ich rodzinie ktoś wymaga leczenia komórkami macierzystymi.
Komórki mogą być użyte zarówno w przeszczepach autologicznych, gdzie dawca jest jednocześnie biorcą, jak i allogenicznych, gdzie biorcą jest ktoś inny (na przykład właśnie rodzeństwo albo rodzina). Aby możliwy był przeszczep allogeniczny, niezbędna jest zgodność antygenów. Nie ma gwarancji, że krew dziecka będzie odpowiednia dla rodzeństwa czy rodziców, aczkolwiek szanse są spore.
Ile kosztuje oddanie krwi pępowinowej?
Jeżeli chcemy dobrowolnie oddać krew jakiemuś bankowi (zostaniemy o to zapytani na sali porodowej), jest to czynność bezpłatna, ale zrzekamy się wszelkich praw do tego materiału. Bank, który otrzyma krew, może ją dobrowolnie wykorzystać, na przykład do leczenia jakiejś osoby. Jeżeli sami staniemy w obliczu choroby, w której leczeniu stosuje się komórki macierzyste, będziemy musieli poszukiwać ewentualnego dawcy albo mieć nadzieję, że krew pobrana podczas porodu wciąż znajduje się w banku i może zostać użyta.
Jeżeli natomiast chcemy oddać krew do banku i przechowywać ją dla naszych celów, wiąże się to z kosztami. Wstępna opłata to kwota rzędu 2000 złotych, płacimy tutaj za pobranie, preparatykę, badania i szeroko rozumiane przygotowanie do przechowywania. W opłacie tej zawarty jest również pierwszy rok przechowywania. Następnie rokrocznie płaci się około 500-600 złotych za przechowywanie. Komórki przechowywane są w zbiorniku kriogenicznym, w prawie -200 stopniach Celsjusza.