Pierwsza wizyta u logopedy – co powinno niepokoić?
Kiedy powinno się iść z dzieckiem do logopedy? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, bowiem taka wizyta konieczna jest, gdy pojawiają się jakieś zaburzenia w rozwoju. I nie chodzi tu wyłącznie o mowę, bo niektóre sytuacje mogą dotyczyć niemowlaków. Można się także wybrać profilaktycznie, by upewnić się, że wszystko jest w porządku
Logopeda – zaburzenia, na które należy zwrócić uwagę
Jeżeli Wasz niemowlak ma problem z przyjmowaniem pokarmu czy ssaniem piersi, to jest to pierwszy objaw, który może wymagać konsultacji logopedycznej. Specjalista obejrzy wtedy dokładnie buzię malucha i może na przykład zalecić podcięcie zbyt krótkiego wędzidełka, które utrudnia jedzenie.
Choć z reguły spodziewamy się rozwoju mowy pomiędzy 2. a 3. rokiem życia, to zanim to nastąpi, po drodze jest wiele etapów:
- do 6. miesiąca życia – głużenie (piski, mlaskanie, gardłowe dźwięki),
- powyżej 6 miesiąca życia – gaworzenie (wydawanie własnych dźwięków przy pomocy samogłosek i spółgłosek)
- powyżej 12. miesiąca życia – pierwsze, proste słowa typu mama, tata, baba
- do 2. roku życia – dziecko powinno umieć wypowiedzieć wszystkie samogłoski oraz niektóre spółgłoski, wypowiadać różne słowa
- między 2. a 3. rokiem życia – tworzenie przez dziecko zdań
Oczywiście każde dziecko rozwija się inaczej, u niektórych te etapy mogą pojawić się wcześnie lub później. Jeżeli jednak coś Was niepokoi, chociażby nawet to, że dziecko w ogóle nie głuży lub nie gaworzy, to nie ma co czekać – wizyta u logopedy jest wtedy wskazana. Jeżeli w wieku 3 lat dziecko wciąż nie potrafi się komunikować i składać zdań, lub w wieku 2 lat nie mówi żadnych słów, to również są to jasne sygnały do odbycia spotkania z logopedą. Wyjątkiem od tej reguły są dzieci dwujęzyczne (gdy rodzice mówią w dwóch językach, lub gdy w domu używa się innego języka niż poza domem), w tym przypadku całkowicie normalne jest opóźnienie w rozwoju mowy. Maluch ma dwa razy trudniej, uczy się bowiem dwóch języków jednocześnie 😉. Inne objawy, które mogą zaniepokoić, to na przykład gdy dziecko nie nawiązuje kontaktu wzrokowego, w pewnych okolicznościach przestaje się odzywać albo wyłącznie szepcze do ucha rodziców.
Kiedy dziecko powinno mówić dane litery?
Przyjmuje się, że dziecko powinno umieć wymawiać:
- samogłoski oraz niektóre proste spółgłoski i spółgłoski zmiękczone (mi, pi, wi) pomiędzy 2. a 3. rokiem życia,
- spółgłoski ,,c”, ,,dz”, ,,s” i ,,z” w wieku 4 lat
- spółgłoski ,,cz”, ,,dż”, ,,sz”, ,,ż” w wieku 5 lat
- ,,r” w wieku 6-7 lat.
Co wpływa negatywnie na rozwój mowy?
Za rozwój mowy odpowiedzialne są obie półkule mózgu. Prawa odbiera i przetwarza bodźce dźwiękowe oraz obrazowe, lewa odbiera oraz tworzy język. Niestety, ale nierzadko to nowe technologie są przyczyną opóźnień w rozwoju mowy. Częste puszczanie bajek na telefonie, tablecie lub telewizorze powoduje zbyt dużą aktywność prawej półkuli mózgu i w efekcie zahamowanie lewej – dziecko nie jest w stanie tworzyć języka. Dlatego bardzo często jednym z zaleceń logopedów jest wyeliminowanie na jakiś czas wszelkich ekranów. Aby poprawić rozwój mowy, należy zapewnić dziecku kreatywne zabawy.
Jeżeli Wasze dziecko nie ma żadnych zaburzeń mowy, na wszelki wypadek dbajcie o to, by programy, jakie ogląda, były dostosowane do jego wieku, w odpowiednim tempie, z odpowiednim nasyceniem kolorów i ilości światła. Dawkowane w odpowiedniej ilości nie wpłyną negatywnie na rozwój dziecka.