Jak rozpoznać choroby zakaźne, na które dzieci są narażone w przedszkolu i szkole?
REKLAMA
Małe dzieci chorują często, szczególnie gdy zaczynają uczęszczać do przedszkola i żłobka. Jest to normalna sytuacja – zanim organizm zyska odporność na najbardziej rozpowszechnione choroby zakaźne, jest na nie narażony. Wszystkie dolegliwości wymagają reakcji rodzica, niestety nie każdą chorobę leczy się w ten sam sposób. Zdarza się tak (szczególnie u rodziców pierwszego dziecka), że nie jesteśmy w stanie zinterpretować symptomów i wdrożyć szybkiego leczenia. Każda nietypowa zmiana w zachowaniu czy wyglądzie dziecka powinna być sygnałem do skonsultowania się z lekarzem. Wczesne ich wykrycie i leczenie są kluczowe dla minimalizowania ryzyka powikłań.
Dziecięce choroby zakaźne – jak rozpoznać?
- Krztusiec – krztusiec, zwany również kokluszem, jest chorobą bakteryjną, która szczególnie groźna może być dla niemowląt i małych dzieci. Początkowe objawy to suchy, męczący kaszel, katar i niewysoka gorączka. Z czasem kaszel staje się bardziej intensywny i napadowy, mogą pojawić się zasinienia skóry i wymioty. Wczesne rozpoznanie i leczenie krztuśca jest kluczowe, ponieważ nieleczona choroba może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc. W leczeniu konieczna jest antybiotykoterapia
- Szkarlatyna – jest to choroba bakteryjna, która zazwyczaj dotyka dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jej objawy są charakterystyczne, choć mogą przypominać inne infekcje. Na początku dziecko ma wysoką gorączkę, silny bóle gardła, brzucha i głowy. W ciągu 12 do 48 godzin od pojawienia się gorączki zaczyna rozwijać się wysypka. Początkowo pojawia się w okolicach pach, pod pachami, na szyi i w pachwinach, a potem rozprzestrzenia się na całe ciało. Szkarlatyna ma również charakterystyczne objawy w jamie ustnej. Język początkowo pokryty jest białym nalotem, który później ustępuje, a język staje się czerwony, intensywnie błyszczący, z wyraźnymi brodawkami. Szkarlatyna wymaga leczenia antybiotykami.
- Bostonka – dotyka głównie dzieci w wieku przedszkolnym, choć mogą na nią zachorować także starsze dzieci i dorośli. Choroba zazwyczaj zaczyna się od nagłego wzrostu temperatury ciała, często do około 38-39°C, który może utrzymywać się przez kilka dni. Gorączce mogą towarzyszyć ogólne osłabienie i złe samopoczucie, przypominające objawy przeziębienia. Najbardziej charakterystycznym objawem bostonki jest wysypka, która pojawia się głównie na dłoniach, stopach oraz w jamie ustnej. Zmiany w jamie ustnej powodują bolesność, co może utrudniać dziecku jedzenie i picie. W niektórych przypadkach maluchy mogą być bardzo rozdrażnione z powodu bólu w gardle. Bostonka jest chorobą wirusową, więc leczenie polega na łagodzeniu objawów. Po jednorazowym przechorowaniu dziecko zyskuje długotrwałą odporność.
- Ospa – choroba wirusowa. Najbardziej typowym objawem ospy wietrznej jest wysypka, która pojawia się najpierw na twarzy, tułowiu, a potem rozprzestrzenia się na resztę ciała. Zmianom skórnym może towarzyszyć wysoka temperatura. Najbardziej dokuczliwym objawem ospy jest swędzenie skóry. Dzieci często nie mogą się powstrzymać od drapania, co może prowadzić do powstawania ran na ciele. Leczenie polega głównie na zbijaniu gorączki i smarowania wysypki specjalnymi maściami. Szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest obowiązkowe i skutecznie chroni przed zachorowaniem. Dzieci, które zostały zaszczepione, mogą nadal zachorować na ospę, ale przebieg choroby jest zwykle dużo łagodniejszy i objawy mniej nasilone.
- Odra – choroba wirusowa wywołująca wysoką gorączkę, zapalenie spojówek, charakterystyczną wysypkę i nalot na błonie śluzowej wewnątrz policzków.
- Różyczka – różyczka najczęściej dotyka starsze dzieci, zazwyczaj w wieku od 5 do 15 lat. Początek choroby może przypominać typowe objawy przeziębienia, takie jak katar i kaszel. Najbardziej rozpoznawalnym objawem różyczki jest subtelna, różowa wysypka, która stopniowo pokrywa ciało dziecka, a po kilku dniach znika. Warto pamiętać, że szczepienie przeciw różyczce jest obowiązkowe.
- Świnka – Choroba wirusowa najczęściej zaczynająca się od ogólnego osłabienia, braku apetytu i gorączki. Charakterystycznym objawem jest obrzęk gruczołów ślinowych, który początkowo pojawia się po jednej stronie twarzy, a następnie może rozprzestrzenić się na drugą stronę. Dziecko może skarżyć się na ból przy przełykaniu, suchość w ustach, a także ból w okolicy szczęki i uszu. W związku z zapaleniem ślinianek twarz staje się charakterystycznie „napuchnięta”, co jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych objawów świnki. Choroba ta zazwyczaj ustępuje po około 7-10 dniach. Szczepienie na świnkę jest obowiązkowe.
- Grypa – Główne objawy tej ciężkiej wirusowej choroby to wysoka gorączka, kaszel, katar, zmęczenie i bóle mięśni. Przy te chorobie najważniejszy jest odpoczynek, bo ze względu na ogólne osłabienie organizmu grypa bardzo łatwo może przerodzić się groźniejszą chorobę bakteryjną.
- Covid-19 – Objawy Covid-19 są mało charakterystyczne i wielu przypadkach pokrywają się z tymi grypowymi. Dodatkowo nie w każdym przypadku występują i dziecko może chorobę przejść bezobjawowo. Infekcjom koronawirusa często towarzyszy gorączka, kaszel i zmęczenie. COVID-19 może powodować utratę węchu i smaku, co jest mniej typowe dla grypy. Objawy te jednak bardzo rzadko występują u dzieci. Spotyka się za to problemy żołądkowe takie jak biegunka czy nudności. W odróżnieniu od gryp COVID-19 nie ma nagłego wzrostu objawów – może postępować dużo wolniej.
- Rotawirusy – jest wyjątkowo groźny dla niemowląt i małych dzieci, bo występujące w zakażeniu biegunka i wymioty mogą prowadzić do odwodnienia. Leczenie rotawirusów u maluchów z reguły odbywa się w szpitalu.
Autor:
Wiktor Fisz
Ojciec nastolatki i przedszkolaka. Fan popkultury. Miłośnik mocnego rocka. Dziennikarz i autor starający się patrzeć na świat oczami swoich dzieci.