Religia w szkole i przedszkolu – co powinien wiedzieć rodzic?
O ile w przedszkolach religia nie jest normą, o tyle w szkołach podstawowych już tak. W obu jednak przypadkach można zaobserwować nieprawidłowości ze strony placówek. O co chodzi?
Statut szkoły — co to jest? Jakie zapisy mogą się w nim znaleźć? >>
Wypisanie dziecka z religii niezgodne z prawem?
Sposób organizacji zajęć z religii opisuje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Szkoła lub przedszkole mają obowiązek zorganizować zajęcia z religii jeżeli rodzice co najmniej 7 dzieci złożą stosowną deklarację.
Aby chodzić na religię, trzeba na nią dziecko zapisać. Tymczasem w polskich placówkach jest zupełnie na odwrót – oczekuje się od rodziców formalnego wypisania dziecka z religii. Na dodatek obwarowania dotyczące wypisania niekiedy są zupełnie niezgodne z prawem.
Jak wypisać dziecko z religii?
Znane są przypadki, gdy szkoły wymagają złożenia deklaracji o rezygnacji z religii (co już samo w sobie jest niezgodne z prawem) w określonym terminie, w formie pisemnej, bez możliwości zmiany. W rzeczywistości nawet jeżeli zapiszemy nasze dziecko na religię, w dowolnym momencie roku szkolnego możemy tę deklarację wycofać. Z uwagi na fakt, że już samo oczekiwanie zgłoszenia braku chęci do uczestnictwa w zajęciach jest nieprawidłowe, wymaganie tego w jakiekolwiek formie (pisemnej, elektronicznej) także kłóci się z przepisami. Nawet jeżeli szkoła odgórnie zakłada, że wszyscy uczniowie będą chodzić na religię, powinno tutaj wystarczyć ustne wyjaśnienie, że Wasze dziecko nie będzie uczestniczyć w tych zajęciach.
Niektóre szkoły wymagają także złożenia oświadczenia o ponoszeniu przez rodziców odpowiedzialności za dziecko w trakcie lekcji religii. W czasie zajęć szkolnych to szkoła ma obowiązek zapewnić dziecku opiekę i szkoła jest za nie odpowiedzialna, nawet jeżeli są akurat zajęcia z religii, na które dziecko nie chodzi.
Ile dzieci nie chodzi na religię w szkołach? Nowe dane >>
Etyka zamiast religii — czy szkoła ma obowiązek organizować zajęcia zastępcze?
Kwestia organizacji zajęć z religii staje się coraz bardziej problematyczna. Według danych publikowanych na innych portalach, w zależności od regionu, na religię chodzi od 60% do 90% uczniów szkół podstawowych. To już nie są przypadki pojedynczych uczniów w skali całego rocznika, ale dość pokaźna grupa.
Rodzice oczekują, że religia będzie się odbywać na pierwszej lub ostatniej lekcji, albo że uczniowie będą mieć zaproponowaną w tym czasie etykę. Niestety nie ma obecnie przepisów, które narzucałyby taki sposób organizacji zajęć, natomiast w całym kraju jest niedobór nauczycieli etyki, których zresztą kształcą głównie uczelnie związane z Kościołem (na przykład Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu czy Katolicki Uniwersytet Lubelski). W praktyce dzieci niechodzące na religię często czas ten spędzają na świetlicy.