W okresie rekrutacji do przedszkoli lub przed rozpoczęciem roku szkolnego wielu rodziców martwi się, ponieważ placówki często stawiają pewien wymóg: dziecko musi być odpieluchowane. A życie pokazuje, że nie każdy 3-latek jest na to w pełni gotowy… Co wtedy robić?

Wyprawka dla przedszkolaka >>

Czy trzeba odpieluchować dziecko przed pójściem do przedszkola?

Poradniki podają, że w okolicy 18. miesiąca życia, dziecko powinno zacząć rozpoznawać potrzebę wysikania się i jest to dobry moment na naukę siadania na nocniku. Wielu rodziców mocno się sugeruje tym wiekiem, zapominając o tym, że każde dziecko rozwija się inaczej. Ponadto w Polsce można zauważyć dużą presję na szybkie odpieluchowanie. Rodzice dwulatków często mogą spotkać się komentarzami w specyficznym tonie — Jeszcze nosi pieluchę? — z mocnym naciskiem na „jeszcze”.

Rodzicielstwo bliskości – co to? Na czym polega i jakie są ewentualne pułapki >>

W rodzinach, gdzie jest niewielka różnica wieku między rodzeństwem, presja wydaje się jeszcze większa, aby nie musieć dwójki (lub trójki) dzieci przebierać. I w tym całym parciu na wyeliminowanie pieluchy rodzic nie zauważa braku gotowości dziecka, nierzadko też po prostu nie zdąża zaprowadzić starszaka do łazienki. W efekcie trzeba natychmiast przerwać karmienie niemowlaka, bo drugie dziecko posikało swoje ubrania oraz podłogę. A to jest ta bardziej optymistyczna wersja… Czy perspektywa przebrania pieluchy jest tak bardzo zła? Biorąc pod uwagę, że moglibyśmy to zrobić w dogodnym dla nas czasie, bez akompaniamentu płaczu drugiego dziecka, które musiało zostać natychmiast odłożone, pielucha chyba nie jest taka straszna.

Nie pomaga również presja ze strony przedszkola. Niektóre sugerują to delikatnie, inne stawiają to jako twardy warunek. Jak się okazuje, zupełnie bezpodstawnie.

Często placówki stawiają na samodzielność, ale na zasadzie współpracy z rodzicem i dobrej komunikacji. Zdecydowanie sugerują zrezygnowanie z pieluchy, nawet kosztem częstego przebierania odzieży i prania wykładzin. Jeżeli po miesiącu czy dwóch nie ma efektów, to godzą się na powrót do pieluszki. W praktyce większość dzieci szybko wtedy się uczy korzystania z toalety, ale zdarzają się też inne przypadki.

Niektóre maluchy są bardzo wrażliwe, każdorazowe zmoczenie ubrań wywołuje u nich wstyd i strach. W efekcie zamiast uczyć się załatwiania w toalecie, wstrzymują swoje potrzeby aż do granic wytrzymałości. A gdy pęcherz już nie wytrzyma, dziecko jest zdruzgotane. Dalsze zmuszanie dziecka do rezygnacji z pieluchy jest wtedy szkodliwe i niebezpieczne.

Warto tutaj porównać się do Skandynawii. Tam normą jest, by czterolatki nosiły pieluchy. Panuje przekonanie, że dziecko potrzebuje czasu na opanowanie pewnych umiejętności i nie należy przyspieszać tego procesu.

Wymóg odpieluchowania a prawo

Czy konieczność odpieluchowania jest zgodna z prawem? Stawianie takiego warunku to nic innego jak dyskredytowanie dzieci. Nie ma znaczenia, że w przedszkolu nie ma warunków do przebierania dzieci – skoro dziecku przysługuje prawo do opieki w placówkach publicznych, obowiązkiem gminy jest tę opiekę zapewnić. Żadna ustawa ani rozporządzenie nie pozwalają na dyskryminację dzieci ze względu na nieumiejętność wyrażania swoich potrzeb fizjologicznych. Oczekiwanie, że każde 2,5- lub 3-letnie dziecko będzie samodzielne, jest niestety oderwane od rzeczywistości. SANEPID również nie narzuca na przedszkola obowiązku przyjmowania wyłącznie odpieluchowanych dzieci.

Co robić, gdy przedszkole nie chce przyjąć dziecka w pieluszce?

Jeżeli rodzic spotka się z odmową przyjęcia do placówki ze względu na nieodpieluchowanie, można zgłosić ten fakt do kuratorium oświaty lub do rzecznika praw dziecka. Zakładamy oczywiście, że podjęto wcześniej próbę rozmowy, która nie przyniosła skutku i spotkała się z przykrym finałem. Może to być szczególnie dotkliwe, bo jak wiadomo, rekrutacja w dużych miastach bywa trudna. Pamiętajmy, że przedszkole powinno być miejscem przyjaznym, w którym nasz maluch będzie się czuł bezpiecznie. Wymuszanie na nim presji i oczekiwanie, że w ekspresowym tempie zdobędzie nową umiejętność, może być bardzo szkodliwe.